Jack Ma hikayesi ile çocukluğumuzda anlatılan Ali baba ve 40 haramiler masalındaki bağlantıyı hiç merak ettiniz mi?
Geçimini odunculukla sürdüren Ali Baba, bir gün yine ormanda eşeğine odun yüklerken arkasından onlarca atlının geldiğini görür ve korkarak bir çalının ardına saklanır. Saklandığı yerden gelen atlıların herkesin altınlarını çalan 40 haramiler olduğunu görür. Haramilerin lideri yüksek bir kayanın önüne gelir ve “Açıl susam açıl” diye bağırır. Masal bu ya! Kaya yerinden oynar ve kayanın ardında bir mağara açılır. Haramiler atlarını içeri sürerek içeri girer ve haramilerin lideri bu sefer de içeriden “Kapan susam kapan” diye bağırır ve kaya yeniden hareket ederek mağarayı kapatır. Ali baba gördüklerinden hem çok korkar hem de bu sihirli sözlerle kocaman bir kayanın açılmasına çok şaşırır. Haramilerin ne zaman çıkacağını bilemediği için de yakalanma korkusuyla onların çıkmasını bekler.
Bir süre sonra atlıların tamamen uzaklaştığından emin olduktan sonra Ali baba her ne kadar oradan uzaklaşmak istese de merakına yenik düşer ve mağara kapısının önüne gelir ve o sihirli cümleyi söyler. “Açıl susam açıl” Neyse ki sihirli sözcükler, günümüz teknolojisindeki gibi kişiye özel ses tanıma özelliğinde değil tersine herkes için geçerlidir de kapı Ali babaya da açılır . Böylece Ali baba mağaradan içeri girer ve biraz ilerledikten sonra haramilerin sakladığı çuvallar dolusu altınları görür. Bundan sonra olanlar malum…
JACK MA’NIN İLHAMI
Masalımızı masal yapan durum ise başlangıçtaki o sihirli cümlelerle devasa büyüklükteki mağara kapısının açılması oluyor. Geriye dönüp baktığımızda ise akılda kalan sihirli cümleler, Ali baba ve altınlar oluyor. İşte bu masal da bugün, dünya zenginleri arasında en zengin ilk 20 kişi arasına girmiş olan Ma Yun yani bilinen adıyla Jack Ma’ya da ilham oluyor. Böylece Jack Ma, masaldan aldığı ilhamla Ali Baba grubunu kurup bugünlere taşıyor. Peki, sizce Ali Baba ismi, Jack Ma’nın bir gün bir kafede kahve içerken mi aklına geliyor? Aslında evet. Aynen öyle oluyor. Ancak buzdağının bir de görünmeyen bir yüzü var. Çoğumuz başarının, belirli ve değişmeyen bir rotayı takip ederek geldiğini zannediyoruz. Belki de buna inanmak istiyoruz ama gerçekte olanlar bu şekilde olmuyor. Hadi gelin şimdi AliBaba’nn kurucusu, Jack Ma’nın başarısızlıklar ve başarılarla dolu hayat öyküsüne birlikte bakalım. Sonu her ne kadar mutlu sonla bitiyor olsa da hikâyemizin yolu da oldukça keyifli…
Ali Baba’nın İlk Ekibi / Fotoğraf: alibabagroup.com
Ma Yun’dan Jack Ma’ya
Çin’in Hangzhou şehrinde 10 Eylül 1964 yılında, ailesinin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelen Jack Ma’nın asıl adı Ma Yun. Jack adını daha sonra İngilizceye merakı sayesinde başladığı turist rehberliği sırasında arkadaş olduğu bir turist tarafından veriliyor. Ailesi, ekonomik açıdan toplumsal sınıfın alt kesiminde olan Jack’in, bir büyük ağabeyi ve bir küçük kız kardeşi bulunuyor. Çocukluk ve gençlik yıllarında yeni şeyler öğrenme tutkusu, kendini özellikle İngilizce öğrenmede gösterir. Bunun sebebinin o dönemlerde Çin’in komünist bir anlayış ile yönetilip dış yatırımlara kapalı olmasının da bir katkısı olduğunu söyleyebiliriz.
1972 yılından itibaren Amerikan başkanı Richard Nixon’ın Hangzhou’yu ziyaretiyle birlikte yabancı yatırımların da önü açılmaya başlar ve şehir yoğun bir şekilde turist almaya başlar. Henüz daha 12 yaşındayken İngilizce öğrenebileceği bir okul ya da kurs olmadığı için bugünkü Hangzhou Shangri La oteli ile anlaşarak İngilizce öğrenme karşılığında turistlere ücretsiz olarak rehberlik hizmeti vermeye başlar. İşte bu sırada yakın olduğu bir turist arkadaşı, ona “Jack” ismini verir.
Bu sırada genç Ma, ilköğretim eğitimi için girdiği sınavlarda ikinci denemede üniversite eğitimi için ise üçüncü denemede başarılı olup çok sevdiği İngilizce öğretmenliği bölümünü kazanır. Üniversite eğitimini tamamlayıp Hangzhou Dianzi üniversitesinde “İngilizce ve uluslararası ticaret” derslerine girmeye başlar. Ancak kazandığı aylık $12 gelir, onu daha iyi fırsatlar aramaya yönlendirir.
BAŞARIYA GİDEN YOLDA ÇIKAN BAŞARISIZLIKLAR
Bu süreçte onu bir dizi başarısızlıklar beklemektedir. Jack Ma, verdiği bir röportajında başından geçen bu başarısız deneyimlerden bahseder. Buna göre yaptığı ortalama 30 iş başvurusunun tamamından olumsuz yanıt alır. İlk olarak polis olmak için başvuruda bulunur. 5 kişinin yaptığı başvurudan sadece Jack Ma kabul edilmez. Yine benzer şekilde o dönemlerde şehirde şubeler açmaya başlayan KFC’ye, 25 kişi ile birlikte başvuru yapan Jack seçilemeyen tek kişi olur. Bunun dışında Jack Harvard Üniversitesine tam 10 kez başvuruda bulunur ve hepsinden de olumsuz yanıt alır. Yine de tüm bu başarısız deneyimler onu yolundan alıkoyamaz.
İlk kez 1995 yılındaki Amerika Birleşik Devletleri seyahatinde bir arkadaşı aracılığı ile internet ile tanışır. Arkadaşı ona buradan her şeyi arayıp bulabileceğini söyler. Jack’in aradığı ilk kelime “Bira” olur. Ancak birçok ülkedeki bira çeşitleri ile ilgili bilgiye ulaşmasına rağmen Çin’de üretilen biralar ile ilgili bir bilgi arar ancak bulamaz. Böylece fark ettiği bu eksiklikle birlikte harekete geçer. İlk olarak İngilizce çeviri hizmeti sunan bir web sitesi oluşturur. Bu girişiminden olumlu geri dönüşler alarak yüksek motivasyon ile ilerlemeye başlar.
Fotoğraf: alibabagroup.com
Dönüm noktası buluşma
Bu sırada Yahoo kurucusu, Jerry Yang’ın ailesi ile birlikte Çin seyahatine çıkması ve Jack Ma’nın onlara bu seyahatte rehberlik etmesi sayesinde ikilinin yolları da kesişmiş olur. Jerry Yang ile tanışma sonrasında Jack’in hayatı değişir ve bu motivasyonla birkaç ay içinde Alibaba grup kurulur. Daha önce de belirttiğimiz gibi Jack Ma, şirket ismine karar verirken herkesin bildiği akılda kalan bir isim arayışındayken aklına Ali Baba ve 40 haramiler masalı gelir. O sırada iş seyahati için bulunduğu San Francisco’da bir kafedeki garsona ve çevresindeki diğer insanlara bu masalı bilip bilmediklerini sorar. Hepsinden olumlu yanıt alınca “Ali Baba” ismine karar verir ve böylece bugün 48 milyar dolara ulaşan içi altın dolu mağara için “Açıl susam açıl” dermişçesine mağaranın kapısı sihirli bir şekilde açılır önünde.
Ali Baba’nın Kuruluş Töreni / fotoğraf: alibabagroup.com
Tabii ki başlangıç ilham verici olmuş olsa da işler hep yolunda gitmez. Şirket üç yıl boyunca kar getirmez. Ancak Jack yine de vazgeçmez.
Şirketi için yine bir çözüm arayışı sırasında bir panelde edindiği bir fikir ile Ali Pay ödeme sistemini oluşturur. Başlangıçta çok eleştiri almış olsa da zamanla bu sistem 800 milyon üyeye ulaşır.
Jack Ma’nın Başarısının En İyi 10 Kuralı
Jack Ma’nın bugün elde ettiği bu büyük başarının ardında yatan nedenlere baktığımızda karşımıza Jack Ma’nın 10 başarı kuralı olduğunu görüyoruz.
- Reddedilmeye alış
- Hayallerini Canlı tut
- Her zaman ilhama açık ol
- Kayıplara değil kazançlara odaklan
- Kültüre odaklan
- Hedeflerinde hiçbir zaman odağını kaybetme
- İyi bir isim bul
- Müşterilerin ilk önceliğin olsun
- Şikâyet etme, fırsatlara odaklan
- Tutkulu ol ve çok çalış
Sonuç olarak Jack Ma’nın hayatına baktığımızda anlıyoruz ki, yaşanan tüm bu başarısızlık ve başarıların aslında birbiri ile iç içe geçmiş durumda. Önemli olan başarılı ya da başarısız olmak değil, vazgeçmeden yolda olmaya devam etmek ve motivasyon kaybetmeden kendini geliştirmektir. Jack Ma’nın da dediği gibi, “Bugün acımasızdır. Yarın ise daha da acımasız. Yarından sonraki gün ise çok güzeldir.’’